گواهی عدم سازش چیست؟

بسیار اتفاق می افتد که یکی از زوجین و یا هر دوی آنها، دیگر تمایلی به ادامه دادن زندگی مشترک با یکدیگر نداشته و تصمیم به جدایی و طلاق می گیرند. جدایی و طلاق علت های مختلفی دارد، اما اینکه علت اختلاف و عدم سازش بین زوجین چیست و کدام یک از زوجین آن را مطرح می کنند، نوع دعوی را در دادگاه خانواده و راه های پیگیری آن و مراحلی که باید طی شود را مشخص می کند.

براساس ماده ۲۶ قانون حمایت از خانواده، در صورتی که طلاق از نوع طلاق توافقی، یا طلاق به درخواست زوج باشد، دادگاه به صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام و اگر طلاق به درخواست زوجه باشد، حسب مورد مطابق قانون به صدور حکم الزام زوج به طلاق یا احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق مبادرت می کند.

در طلاق توافقی یا همان گواهی عدم امکان سازش، زوجین باید در مورد تمامی ارکان و جزییات و مسائل ناشی از زندگی مشترک توافق نمایند و بعد از توافق به دادگاه مراجعه نموده و تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش یا طلاق توافقی نمایند.

گواهی عدم امکان سازش چیست ؟

در پاسخ به این سوال، باید گفت که، گواهی عدم امکان سازش، به معنای تایید عدم توافق و سازش میان زوجین است. این گواهی در مواقعی صادر می شود که دادگاه، رسیدن به توافق و آشتی و ادامه زندگی مشترک را بین زوجین، ناممکن می بینید و به آنها، اجازه جدایی یا طلاق را می دهد تا در صورتی که بخواهند، بتوانند با مراجعه به دفاتر ثبت طلاق ، اقدام به این امر نمایند .

براساس قانون، گواهی عدم امکان سازش در موارد زیر صادر می شود :

در خواست طلاق از طرف زوج: به موجب ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی، مرد با رعایت شرایط مقرر در قانون، حق طلاق دادن همسرش را در هر زمان که بخواهد دارد. البته طلاق از طرف مرد، مستلزم رعایت تشریفاتی از جمله دریافت گواهی عدم سازش از دادگاه است.

طلاق توافقی: در این نوع از طلاق، چون هر دو طرف، رضایت به جدایی دارند ، می توانند با دریافت گواهی عدم امکان سازش، اقدام به ثبت طلاق خود کنند.

لازم به ذکر است که اگر دادگاه به موضوع درخواست طلاق از سوی زوجه رسیدگی کند، در نهایت، این رسیدگی منجر به صدور حکم طلاقخواهد شد، نه گواهی عدم سازش.

تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش را می توان در موارد زیر بررسی کرد :

۱- وقتی قرار باشد دادگاه درباره موضوعی حکمی صادر کند، آن را مورد بررسی قرار داده و پس از شنیدن دفاعیات طرفین و بررسی مدارک و مستندات موجود، نهایتاً تصمیم به صدور رای می نماید. در اصطلاح حقوقی به این روند، ورود دادگاه به ماهیت دعوا می گویند. همانطور که گفته شد یکی از این موارد زمانی است، که زوجه بدون داشتن حق طلاق درخواست طلاق کند. اما دادگاه زمانی گواهی عدم امکان سازش صادر می کند که لزومی برای ورود به ماهیت دعوی وجود ندارد و تنها قصد دارد تصمیم به طلاق را تایید کند.

۲- طبق قانون حمایت خانواده، مدت اعتبار حكم طلاق شش ماه از تاريخ ابلاغ رای فرجامی يا انقضای مهلت فرجام خواهی است، اما گواهی عدم سازش اگر تا ۳ ماه به دفترخانه ارائه نشود، دیگر اعتبار ندارد.

۳- حکم طلاق دستور دادگاه به جدایی است، اما در گواهی عدم سازش طلاقی صورت نگرفته، بلکه تنها اجازه طلاق صادر شده است و در صورتی که در مدت مشخص شده ۳ ماهه طلاق ثبت نشود، به منزله انصراف از جدایی محسوب می شود.

نحوه دریافت گواهی عدم امکان سازش

نحوه دریافت گواهی عدم امکان سازش، بدین صورت است که فرد متقاضی، ابتدا باید دادخواست طلاق خود را در یکی از دفاتر خدمات قضایی ثبت کند. سپس باید به سامانه تصمیم طلاق رجوع کرده و در آن برای اخذ نوبت، ثبت نام کند. بعد از آن، پرونده طلاق، به یکی از مراکز مشاوره خانواده بهزیستی، ارجاع داده می شود تا مشاوران، به اختلافاتی که منجر به از هم پاشیدگی زندگی زناشویی و درخواست طلاق شده است، رسیدگی نمایند.

مشاوران بهزیستی، پس از بررسی نتایج جلسات مشاوره و در صورت عدم حصول آشتی، یک گواهی مبنی عدم توافق زوجین بر ادامه زندگی مشترک صادر می کنند. سپس زوجین، مجددا به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و با ثبت دادخواست گواهی عدم امکان سازش، روند دادخواست طلاق خود را نهایی کنند. سپس دفاتر مراجع قضایی، آنها را به دادگاه خانواده ارجاع می دهد. دادگاه در یک جلسه رسمی غیر قضایی به توافق زن و شوهر برای طلاق رسیدگی می کند و در نهایت گواهی عدم امکان سازش را صادر می نماید.